Üç Dünya;Bir Arap-Yahudi’nin Anıları

Siyonist tarih yazımını eleştiren revizyonist ekole mensup Avi Shlaim, hayatının Irak, İsrail ve İngiltere’de geçen ilk on sekiz yıllık dönemini, Arap-İsrail çatışmasına odaklanan bir akademisyenin bakış açısıyla ve eşsiz bir üslupla anlatıyor. Şahsi tecrübesini, çok daha büyük bir hikâyeyi –1948’de İsrail devletinin kurulmasının ardından Yahudilerin Irak’tan kitlesel göçünü– aydınlatmak için kullanıyor. Böylelikle, kendi ifadesiyle, “otobiyografik bir fragman, bir aile hikâyesi ve Irak-Yahudi cemaatinin zengin ama kayıp dünyasına kısa bir bakış” sunuyor. Shlaim, Bağdat’ta itibarlı bir konuma sahip ailesinin İsrail’de toplumsal statü ve kimlik duygularını yitiriş süreçlerini ve daha geniş ölçekte Ortadoğu’nun çalkantılı bir dönemini mercek altına alıyor. Siyonist tarih yazımının bu göçle ilgili hakikati tersyüz eden anlatısından hareketle tarihin yeni bir ulus-devlet ve kimlik üretiminde nasıl çarpıtıldığına dikkat çekiyor. Üç Dünya, Siyonizmin ve milliyetçiliğin çapraz ateşinde kalan Arap-Yahudilere yeni bir pencereden bakıyor. “Shlaim, kişisel olanla politik olanı ustalıkla harmanlıyor ve 1948’de İsrail’in kurulmasının tek kurbanının Filistinliler olmadığını güçlü ve insancıl bir tonda hatırlatıyor.” Justin Marozzi, Spectator “İngiltere’nin önde gelen entelektüellerinden Shlaim’in Arap-Yahudi kimlik politikalarına dair derinlikli ve aydınlatıcı analizi... Bu yıl okuduğum en iyi kitap.” Eugene Rogan