Tarihsel Perspektifiyle İran Tasavvufu

Günümüz insani varliginin dagilmasini ve ait oldugu dünyaya yabancilasmasini artan bir aci ve endiseyle tecrübe ederken, diger devirlerin bütünlügü ve kemali daha fazla bir çekicilikle tarihin uzak noktalarindan göz kirpiyor. Sûfîlere gurbet ve ayri düsmüslüklerini daha fazla lezzetle alt etme imkânini veren insanin ruhanî boyutunun yüceligi üzerinde durma hususu, bir kez daha zamanimiz atmosferine adim atmistir. Aktif ruhanî güçlerimizi, ancak kendimizi tanirsak tekrar bulabiliriz. Bununla beraber tasavvuf tarihinin gösterdigi gibi kendini tanima ile kendini kandirma arasindaki sinir çok ince ve belirsizdir. “Ilahî askla sarhos” bir ârif ile günümüz neslinin gönül kaptirmis ârifi arasindaki temel fark sudur: Ilki nefsini “fenâ etme” çabasindayken, ikincisi onu gösteriyor ve kuvvetlendiriyor. Ancak fedakârlik ve özveri yolunda merhaleleri kat etmis; ama lezzet arama ve bencillik noktasina geri dönmüs büyük bir sûfî güruhu da görüyoruz. Üstad Zerrinkub’un muhtasar arastirmasi, tasavvuf tarihinde coskulu, nese dolu, yaratici bir asirdan kurumsallasmis, durgun ve semeresiz bir merhaleye geçisi gösteren önemli bir noktaya yapilan atiftir.