Osmanlı'nın Son Dönemlerinde İlme Adanmış Bir Hayat;Karadere Müderrisi Şeyh Kalomer Mahmud Efendi

Osmanlı’nın son, Cumhuriyet’inse ilk dönemlerinde Trabzon’da, özellikle de Of-Çaykara vadisinde yetişen âlimler, Türkiye’de dinî hayatın muhafazasında önemli rol oynamıştır. Hem tevarüs ettikleri ilmî geleneği yeni nesillere aktarmış hem de etraflarında oluşturdukları güçlü halkalarla yaşadıkları bölgelerde halkın maneviyatını diri tutmuşlardır. Bu önemli misyonu yüklenen âlimlerden biri de, Of’un önde gelen müderrislerinden Ganiömerzâde Mahmud Sabri Efendi’dir. Elinizdeki çalışmada birçok belge ışığında hayatı ve hizmetleriyle detaylı bir portresi sunulan Mahmud Sabri Efendi, ardında sadece bir kabir değil; yaşadığı toplumda kanaat önderi, sulh adamı ve hizmet ehli olarak iz bırakmış; toplumun her türlü meselesine duyarlılık gösteren, sorumluluk almaktan kaçınmayan bir şahsiyet olarak zihinlerde ve gönüllerde hususi bir yer edinmiştir. Mahmud Sabri Efendi, talebelerine yalnızca zâhirî ilmi değil bâtınî hikmeti de aktaran bir mürşid-i kâmildi. Kur’an’ın ifadesi ile “dini Allah’a has kılma” hakikati ile hayatını içselleştiren bir mümindi. Osmanlı’nın Son Dönemlerinde İlme Adanmış Bir Hayat başlıklı bu çalışma, sadece bir biyografi olmayıp, dönemin sosyal ortamı ile birlikte medreseler, tekkeler, müderrisler ve şeyhler hakkında da birinci elden bilgiler vermekte; Osmanlı’dan Cumhuriyet dönemine intikal eden ilmî geleneğin ve her noktasına sindiği dinî hayatın bir tablosunu sunmaktadır.