Osmanlı’dan Cumhuriyet'e Geçiş Döneminde Fıkhî Açıdan Muhammed İhsan Oğuz

Muhammed İhsan Oğuz (1887-1991), Osmanlı’dan Cumhuriyete geçiş sürecini yaşamış önemli ilim, fikir ve gönül insanları arasında yer almaktadır. Muhammed İhsan Oğuz’un fıkıh ilmine olan ilgisi ve bu vadideki çalışmaları nispeten tasavvuf ve kelamla ilgili çalışmalarının gölgesinde kalmıştır. Bu kitapta Muhammed İhsan Oğuz’un fıkıh ilmi ile alakalı çalışmaları ve bazı fıkhî meselelerdeki kanaatleri ele alınmıştır. Elinizdeki eser konuyla ilgili boşluğun doldurulması için bir başlangıç niteliği taşımaktadır. Eserde dört ilim adamı tarafından kaleme alınmış beş adet yazı yer almaktadır. İlk metin Oğuz’un entelektüel biyografisini, ikinci metin tasavvuf ve fıkıh kavramlarına bakışını ele almaktadır. Üçüncü metinde Muhammed İhsan Oğuz’un içtihat ve taklit kavramlarına yaklaşımı incelenmiştir. Dördüncü metin ise onun siyasi yönetim şekliyle ve cumhuriyet idaresiyle ilgili görüşlerini ele almaktadır. Çalışmanın son metni de Muhammed İhsan Oğuz’un bazı güncel dini meselelerle ilgili görüşlerini konu edinmiştir. Onun fıkıh ilmiyle ilgili yaklaşımlarını değerlendirirken şu sonuca varmak mümkündür: Muhammed İhsan Oğuz fıkhî meselelere yaklaşımında bir yandan kuvvetli delillere dayanan ve uygulanabilir çözümler arayışı içerisinde olurken öte yandan da teklif edilen çözümlerin Müslümanların dinî hayat ve hassasiyeti üzerinde yapacağı etkileri de gözden uzak tutmamıştır. Onun bu tavrı, tasavvuf ve fıkıh geleneklerini birleştiren bir âlim tavrı olarak da örnek teşkil etmektedir.