Naciye Hanım ve Türk Hanımlar Fotoğrafhanesi’nin Hikâyesi

Kurallara aldırmayan, yasaklara karşı koyan, savaşçı bir Osmanlı kadını olan Naciye Hanım, yıkılmakta olan imparatorluğun başkentinde, 1918 yılında kendi fotoğrafhanesini açtı ve yıllarca sürecek bir hikâye böyle başladı. Türk Hanımlar Fotoğrafhanesi’nin kuruluşunun 107. yılında, fotoğrafçı ve fotoğraf koleksiyoneri Gülderen Bölük’ün, titizlikle yürüttüğü arşiv çalışmasında keşfettikleri ile Naciye Hanım’ın aile üyeleriyle gerçekleştirdiği görüşmeler sonucunda edindiği bilgiler bir araya gelerek kitaplaşıyor. Adını Naciye Hanım’ın lakabından alan Cicim, bu cesur kadının özel yaşamına ve fotoğrafçılık serüvenine odaklanmasının yanında, Osmanlı toplumunda kadına ve fotoğraf sanatına bakışı da gözler önüne seriyor. Naciye Hanım’ın kendi makinesinden çıkan ve aile albümlerinden kalan fotoğrafların sergilenmesi ise bu araştırmayı her açıdan eşsiz kılıyor. Bu kitap bir fotoğrafçı kadının hayatını ve fotoğrafçılığını konu edinse de sadece fotoğraf dünyasıyla ilgili değildir. Yıkılan bir imparatorluğun, kurulan Cumhuriyet’in; edebiyat ve sanat dünyasının; toplumsal tarihin, kültür biliminin ve dahi birçok alanın kapsamında olacaktır. Naciye Hanım’ın yaşamöyküsünü kalıcı hale getirmek en büyük arzum ve görevimdi. Şu anda huzurluyum. Bundan sonra Naciye Hanım da bu eser aracılığıyla birçok alana damgasını vurarak yaşamaya devam edecek. — G. B.