Molla Sadra Felsefesinde İdrak

Molla Sadra idrak teorisini, idrak eden nezdinde idrak edilenin hazır bulunması tanımı temelinde şekillendirir. Sadra’nın bu yaklaşımı bir yönüyle Sühreverdî’nin idrak görüşüyle aynı gibi görünse de filozof, idrak sürecinde nefsin halk ve ibda eylemlerini gerçekleştirdiğini savunmakla bütünüyle diğer teorilerden ayrışır. Felsefî bir kavram olarak idraki özgün bir şekilde tanımlayan Sadra’nın idrak teorisinin onun varlık ve bilgi konusundaki temel görüşleri itibariyle şekillendiği açıktır. Sadra’nın idrak kavramını özgün bir şekilde tanımlamakla yetinmeyerek varlık, bilgi ve nefis konusundaki görüşleriyle sıkı bir ilişki içinde olacak şekilde özgün bir idrak teorisi ortaya koyması onun idrak teorisinin çalışılmasını önemli kıldığı açıktır. Nitekim Sadra’nın idrak teorisini çalışmak onun varlık, bilgi ve nefis görüşlerinin farklı boyutlarını anlamaya da katkı sağlamasından dolayı da bu çalışma ayrı bir önem taşımaktadır. Bu çalışmada Sadra’nın selefleri olan filozofların ortaya koydukları idrak teorileri bağlamında filozofun özgün bir şekilde ortaya koyduğu idrak teorisi incelenecektir.