Ankara; Anadolu topraklarının tam ortasında bulunur ve tüm bölgeyi kontrol eder. Ankara tarih boyunca stratejik önemini korumuştur. Ankara’ya sahip olan devletler Anadolu’ya genelde hakim olmuşlardır. Osmanlı Devleti’nin hâkimiyetine giren
Ankara, zaman zaman Anadolu’nun önemli merkezidir. Ankara Osmanlı Devleti’nin yükselme döneminde sosyal, ekonomik, ulaşım, haberleşme, eğitim açısından bölgedeki diğer illere nazaran iyi durumdadır. Fakat Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde
buhranlı günlerin yaşanması ve toprak kaybıyla zayıflama dönemi başlar. Haliyle Ankara’daki bütün yapı da bundan etkilenir ve gerileme başlar.
Yüzyıllardır Türkler ve Avrupalı devletleri arasında süregelen çekişmeyi Türkler, I. Dünya Savaşı’yla kaybeder. Avrupalıların amacı Türkleri Anadolu’dan çıkarmaktır. I. Dünya Savaşı’nı kaybeden Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesi’ni 30 Ekim 1918’de imzalayarak Anadolu’nun İtilaf Devletleri tarafından işgâl edilmesine sebep olur.
Stratejik öneme sahip bir yerde, Ankara Defterdarlığı yapan Yahya Galip Bey Ankara’da Milli Mücadeleyi benimseyerek, o dönem Ankara Valisi olan Muhittin Paşa’nın Milli Mücadele karşıtı faaliyetlerini engeller ve tutuklanmasında rol alır. Daha sonra
Yahya Galip Bey, Mustafa Kemal Paşa ile irtibatlı olarak Vali Vekilliğini üstlenir.
Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nin son döneminde Ankara Defterdarı ve Vali Vekili iken, Milli Mücadele’ye katılıp vatan ve millet uğrunda büyük çabalar harcayan tarihe mal olmuş bir şahıs olmasına rağmen bugün adeta unutulan Yahya Galip Bey’in hayatını, hizmetlerini, faaliyetlerini ve bilinmeyen yönlerinin hatırlanmasını amaçlandı. Bu konuda araştırma yaparken Yahya
Galip Bey’in hatıralarını yazdığına veya bir arşive belge verdiğine dair bir bilgiye ulaşılmadı.
Kitap, giriş ve dokuz bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında Milli Mücadele Dönemini oluşturan süreç ve şartlar hakkında bilgi sunulmuştur.
I. Bölümde; konunun geçtiği yer olan Ankara adının tarihteki anlamları, ilk çağlarda Ankara, Selçukludan Osmanlı’ya kadar
Ankara’nın tarihi kısaca anlatılmıştır.
İİ.Bölümde; Osmanlı Devleti Dönemi Ankara’nın idari yapısı, ekonomisi, gelir kaynakları, ticaret, kara ve demiryolları, eğitim ve öğretim durumu ve nüfus yapısı kısaca ele alınmıştır.
III. Bölümde; Yahya Galip Bey’in Defterdar ve Vali Vekilliği yaptığı Osmanlı Devleti’nde Defterdarlık, Divanı Muhasebat (Sayıştay) Ankara Valiliği, Valilik konağının tarihi ve Ankara Defterdarları ele alınmıştır.
IV. Bölümde; Yahya galip Bey’in Milli Mücadele öncesi hayatı, Tokat, Muş, Bitlis, Halep, Kastamonu ve Ankara’daki görevleri ve Yahya Galip Bey’in Milli Mücadele Dönemi ve sonrası hayatı şahsî dosyasındaki belgeler incelenerek anlatılmıştır.
V. Bölümde; Yahya Galip Bey’in Ankara’da Milli Mücadele başlarken faaliyetleri, Milli Mücadele’de Ankara’nın Stratejik önemi, milli faaliyetler, Yahya Galip Bey ve Ali Fuat Paşa işbirliği, mitingler, Kuva-yı Milliye, gönüllü birliklerin kurulması, İstanbul Hükümeti’yle irtibatın kesilmesi, telgrafhanenin önemi, Ankara Valisi Muhittin Paşa’nın tutumu, Mustafa Kemal Paşa ile ilk irtibat, Yahya Galip Bey’in Vali Vekili olması, halk tarafından "Hakan” denmesi gün ışığına çıkarılmıştır.
VI. Bölümde; Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ve Yahya Galip Bey’in Vali Vekilliği çalışmaları, Ankara’nın Milli Merkez oluşu, Heyet-i Temsilliye’nin Ankara’da Yahya Galip Bey tarafından karşılanması, Heyet-i Temsilliye’nin karşılanması yıl dönümü kutlamaları, yardımlar, Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin çıkarılmasında Yahya Galip Bey’in desteği, Yahya Galip Bey’in Padişah Vahdettin’le görüşmesi, Milli birliğin sağlanması, Yahya Galip Bey’in Vali Vekilliği döneminde Milli Mücadeleye hizmetleri tarihi belgelerden incelenerek aktarılmıştır.
VII. Bölümde; Büyük Millet Meclisi’nin açılması, Yahya Galip Bey’in Ankara Valiliğine atanması, isyanlara etki eden dış ve iç nedenler, Yozgat İsyanında Yahya Galip Bey, Yozgat isyanının nedenleri, isyanı bastırma hazırlığı, Ethem Bey’in rolü, Yahya galip Bey’i D
Yazar Adı
Abdurrahman Kaplan
Renk Bilgisi
karışıkçokrenkli