Kuğuoğulları Eski Bir Osmanlı Ayan Ailesi

Osmanlı Devleti’nin sosyal, ekonomik, askerî ve idarî tarihinde âyan ailelerin önemli bir yeri vardır. Bu kitap, Doğu Karadeniz’de Görele’ye yerleşmiş âyan aileler arasında yer alan Kuğuoğulları’nın tarihine dair bir araştırmadır. Ailenin en tanınmış olanı Kuğu İbrahim Ağa’nın oğlu, Padişah III. Selim tarafından huzura kabul edilmiş, Trabzon Beylerbeyliği de yapmış olan Kuğuzâde Süleyman Paşa’dır. Aile mensupları sadece Osmanlı döneminde değil, Cumhuriyet döneminde de önemli görevler üstlenmiştir. Süleyman Paşa’nın torunu Miralay Ali Rıza Kuğu, Balkan Harbi gazisidir. Mehmet Rıza Kuğu, Trabzon İdman Ocağı kulübünün kurucuları arasında yer alan “Kaptan Rıza”dır. Süleyman Rıza Kuğu, 1924 Paris Olimpiyatlarına katılan Türk milli takımının atletizm dalındaki sporcularından biri olduğu gibi Anadolu’da basılmış ilk futbol kitabı olan Asosyeşın Futbol adlı eserin de yazarıdır. Günümüzde aile mensupları geleneğe uygun olarak sivil toplum kuruluşlarında, bürokrat ve akademik hayatta varlıklarını sürdürmektedirler.
Kuğuoğulları’nın geçmişine dair önemli bilgileri içeren bu eserin yazılmasında Ali Rıza Kuğu’nun, Mehmet Rıza Kuğu’nun özgün notlarının yanında arşiv ve mahkeme kayıtları, yıllıklar gibi birinci el ve sözlü kaynaklar kullanılmıştır. Bununla Kuğuoğulları’nın yerleşim ve sosyal tarihleri yanında Trabzon ve Görele kasabasındaki önemli olaylar, siyasî gelişmeler kitabın başlıca konularını teşkil etmiştir.
Çalışmanın yöre tarihine katkısı olacağını umuyoruz.