Kesin Delil;Kitâbü'l Hucceti'l-Bâliğâ

İsmail Hakkı Bursevî (ö. 1137/1725), tefsir, hadis, fıkıh, kelam ve tasavvuf gibi temel İslami ilimlerde çok sayıda eser yazan Osmanlı sûfî âlimlerindendir. Onun kaleme aldığı eserlerden biri de Kitâbü’l-Hucceti’l-Bâliğa’dır. Bursevî’nin daha rahat anlaşılması amacıyla Türkçe olarak yazdığını belirttiği bu eseri kendi türünde bir şaheserdir. Eserine En‘âm suresinin 149 âyetinden esinlenerek kesin delil anlamına gelen Kitâbü’l-Hucceti’l-Bâliğa ismini koyması oldukça anlamlıdır. Bursevî eserinde tasavvufa ve bu meyanda kendini mülhidlikle itham edenlere karşı âyet ve hadislerden deliller getirmek suretiyle meydan okurcasına cevap verirken şeriatla mutabık tasavvuf yolunun işaret taşlarını da dikiyor. Özellikle bu yolda sûfîlerce mezâliku’l- akdām diye isimlendirilen ayakların kaydığı yerlere dikkat çekiyor. Bu bakımdan eser tasavvuf karşıtlarının iddialarına bir reddiye olmakla birlikte aynı zamanda bu yolun esasları ve amacını ortaya koyan bir kılavuz niteliğindedir.