İbsenciliğin Özü

Birçok insan, bu kitabin Ibsenciligin Özü’nden ziyade Shawculugun Özü diye adlandirilmasinin daha iyi olacagini düsünmektedir. Böyle bir isim, kitabin degerini kesinlikle azaltmaz. Nihayetinde, Shaw’un eserleri otuz büyük cildi geçmektedir. Ibsenciligin Özü’nü, 200 sayfaya sigdirmaktan daha pratik ne olabilir ki? Bu kitabin yazili bir özeti bile yoktur. Bu eserde, genç Shaw’un hala görüslerini özenle tartistigini görmekteyiz. Dolayisiyla Shaw’un bu eseri, daha sonraki çalismalari kadar nükteli olmasa da, oldukça itham edici, daha kararli ve bugünlerde söyledigimiz gibi ciddi konulari daha derinlemesine ele almaktadir. Ibsen bir mektubunda, Londra’da kendisi hakkinda “bir veya iki dersin” verildigini duydugunu belirtmektedir. Bu derslerden biri, bu kitabin yazilmasina esin kaynagi olan, Shaw’un Ibsen üzerine 18 Temmuz 1890’da verdigi derstir. Ibsen, bunu “bilinçli ve kasitli yapmasam da, insan karakterleri ve kaderlerini resmetmeyi hayatinin asil gayesi yapmis birisi olarak, çesitli olaylarin aynen sosyal demokrat ahlak filozoflarinin bilimsel süreçleri kullanarak vardigi sonuçlar gibi ayni sonuçlari dogurmus olmasini görmek beni çok sasirtmistir” seklinde yorumlamistir. Aslinda, Shaw’un “yöntemlerinin” Ibsen’inkilere göre daha az bilimsel oldugu bilinmektedir. Gerçegin basit bir görünümünü ele alsak, Ibsenciligin Özü’nün söyledigi seyin, aslinda Chesterton’in Shaw hakkinda yazdigi kitapta söyledigi gerçekten daha dogru oldugu sonucuna variriz. Fakat gerçek, bizim algiladigimiz gibi bütün degil karmasiktir. Parçali olan gerçek, gerçegin en azindan yarisini anlamamiza katki saglar. Bazi hatalar, bizlere gerçek hakkinda, herkesin bildigi gerçeklerden… daha fazla fikir verirler. Iste bu yüzden, bir deha ürünü olan bu eser, insanlarin fikirlerini degistirebilir ve nihayetinde Ibsen severlere bile büyük katkilar saglayacaktir. “…bir deha ürünü, Insanlarin düsüncelerini degistirebilecek bir eser.” ERIC BENTLEYHill and Wang, Inc., 104 Fifth Ave., New York 11, N.Y.