Hatırat Değil

Yuri Mihayloviç Lotman, Aralık 1992’de bir öğleden sonra Tartu’da isteksiz bir halde oturup anılarını bir demlik çay eşliğinde asistanı Yelena Pogosyan’a dikte ettirdi. Bu, Hatırat-Değil’in ilk taslağının oluşturulduğu on iki dikte buluşmasından ilki olacaktı. Buluşmalar o kışa ve Lotman’ın hayatının son baharı olan 1993’ün Mart ayına kadar sürdü. Hatırat-Değil’de Lotman’ın hikâyesi kâh tek bir anekdot veya temaya odaklanıyor, kâh daha geleneksel bir otobiyografik tablo veriyor. 1922’deki doğumundan eğitim hayatına, İkinci Dünya Savaşı sırasında bir topçu taburundaki günlerinden savaş sonrası üniversite hayatına, Tartu Okulunun kuruluşundan akademik çalışmalarının yoğunlaştığı 20 yüzyılın büyük bir kısmına uzanıyor. “Bana göre Lotman, yapısalcı bir yaklaşımdan yola çıkan ama buna bağlı kalmayan bir eleştirmendir.” –Umberto Eco