Fıkhın Kaynaklarına ve Fıkıh Mezheplerine Oryantalist Yaklaşım;George Tarabişi Örneği

Müsteşriklerin fıkıh ve usûlüne yönelik araştırmalarının ana merkezini fıkhın kaynakları ve aklın bu kaynaklar içerisindeki yeri oluşturmaktadır. Aklın nas karşısındaki konumunu izah eden çalışmalarıyla kendinden söz ettiren son dönem müsteşriklerinden Georghe Tarâbîşî de fıkhın kaynakları ve fıkıh ekolleri üzerine çalışma yapanlar arasında yer almaktadır. Sünnetin fıkıh sistemlerindeki konumu, teşri vasfı, bağlayıcılığı, sünnet-vahiy ilişkisi ve aklın fıkıh sistemlerindeki yeri gibi konulara yer verdiği Min İslâmi’l-Kurân ilâ İslâmi’l-Hadis adlı eserinde Tarâbîşî, Kur’an İslâm’ı söylemini vurgulayarak mezheplerin kurucu imamlarının sünnete verdikleri teşri yetkisinin ideolojik hadisçilik düşüncesini ortaya çıkardığından bahseder. Oysa fıkıh mezhepleri ve onların kurucu imamları Şârinin maksadını tespit edecek bir usûlü belirleme çabasında olmuşlardır. Kurdukları sistem içerisinde sünnet, aklı ve ictihâdı daraltan değil ictihâdın referanslarından birisi olmuştur. Elinizdeki bu kitap Tarâbîşî’nin Min İslâmi’l-Kurân ilâ İslâmi’l-Hadis adlı eserinde fıkhın kaynakları ve fıkıh mezheplerine yönelik iddialarını tahlil ederken sünnetin teşri yetkisini ve aklın fıkıh mezheplerindeki konumunu izah etmektedir.