Ataç, Meriç, Caliban, Bandung - Evrensellik ve Kısmilik Üzerine Bir Taslak

Neden Oryantalizm’e uzaktan veya yakından benzeyen bir kitabın altında bir Türk’ün imzası yok? Cemil Meriç, Edward Said’in kitabını Türkiyeli okura bu yakınmayla sunar. Meriç, Said’in Şarkiyatçılık kitabı karşısında duyduğu imrenmeyi de saklamaz: 1960’lardan sonra böyle bir kitap yazmayı ben de çok isterdim... Said’in kaynaklarından çoğu benim de zaman zaman faydalandığım kitaplar. Ama böyle bir terkibi yine de başaramazdım.

Gerçekten de gergin ama doğurgan bir terkibin ürünüdür Şarkiyatçılık: Auerbach, Spitzer ve Curtius’tan beslenen bir karşılaştırmalı filoloji; Foucault’nun kazıbilimi; bilginin nesnellik, tümellik ve evrensellik savını çürüten ve kökleri Marx ile Nietzsche’nin ideoloji eleştirilerine giden bir epistemolojik tarihselcilik; ve bütün bunları emperyalizm eleştirisinin emrine veren bir siyasal radikalizm. Bu terkib, her yönüyle cazip gelmiş olmalıdır Meriç’e. Niçin bir Türk’ün imzası yoktur bu kitabın altında, niçin Meriç’inki yok?