Aristoteles'in Taşlar Kitabı - Kitabu'l Ahcar Li-Aristatalis

İslâm bilim tarihinde taşlar hakkında yazılan en eski eser, Aristoteles’e mâledilen Kitâbu’l-Ahcâr’dır. Günümüzde yalnız Arapça tercümesi bulunan ve kaynak dildeki metni kayıp bu eser, mineraller hakkında son derece şaşırtıcı gözlem ve bilgilerin bâtıl inançlarla iç içe geçtiği, farmasötik kimyadan simyaya, simyadan İskender hikâyelerine uzanan geniş bir tayftır. Arapçaya mîlâdî 9. yüzyılın ilk yarısında çevrildiği tahmin edilen eser, aynı konuda nispeten geç dönemde yazılmış başka kitaplara önemli oranda kaynaklık etmiş ve onlar tarafından bol miktarda alıntılanmıştır. Kitabın öneminin bir başka göstergesi, Ortaçağ’ın sonlarına doğru Lâtince ve İbrânîceye çevrilmiş olmasıdır.

Elinizdeki çalışma, mineraloji tarihi literatürüne girişle birlikte, Kitâbu’l-Ahcâr’ın Türkçe çevirisinden ve çeviri sonucu ortaya çıkan metnin antik ve İslâmî kaynaklar ışığında kapsamlı bir yorumundan oluşmaktadır. Bu çalışmanın Aristoteles’in adını taşıyan Kitâbu’l-Ahcâr’ın İslâm bilim tarihinde mineraloji alanında ortaya konmuş eserlere genel bir giriş mâhiyeti taşıdığını ve Antikçağ, İslâm dünyası ve Ortaçağ Avrupa’sında yazılan benzer eserlere ışık tutan çok zengin bir kültür tarihi belgesi olduğunu göstereceğini umuyoruz.