Tarih Felsefesi

Max Nordau, Osmanli edebiyatçilari ve aydinlari tarafindan taninan ve okunan bir yazardi. Anlayabildigimiz kadariyla, Nordau’nun asil tesiri, edebiyat sahasinda yazdigi Ertantung adli eserinin Fransizca tercümesi olan Degenerescence ile olmustur. Nordau’nun genelde edebiyata, özelde Avrupa edebiyatina getirdigi tenkitler, Osmanli aydinlarinin tercihlerine göre benimsenmis ya da tenkit edilmistir. Edebiyatin toplum üzerindeki menfi tesirlerini savunan Max Nordau’nun görüsleri, özellikle Baha Tevfik üzerinde etkili olmus, Baha Tevfik edebiyat aleyhtari yazilarinda onun görüslerini dile getirmistir. Konuyla ilgili fikirlerini Teceddüd-i Ilmi ve Edebi adli eserinde kaleme alan Baha Tevfik 1914 yilinda yayimladigi Felsefe-i Ferd adli eserinin ikinci makalesinde, toplum-fert iliskilerinden bahsederken, diger birçok filozof yaninda Max Nordau’nun görüslerinden de istifade etmektedir. Ayni eserin son makalesinde (Intihayi Asr ve Felsefe-i Ferdiyenin Neticesi) arkadasi Memduh Süleyman’in Max Nordau’dan esinlenerek yazdigi toplumsal kokusma ve ümitsizlikle ilgili dile getirdigi problemleri zikrettikten sonra 2. Mesrutiyet sonrasi Türkiyesi’nden örnekler vererek ayni görüsleri savunmaya çalismaktadir. Ali Ekrem Bey ile Riza Tevfik de Max Nordau’yu okuyan ve ondan sikça bahseden müelliflerimizdendir.(Arka Kapak)