Rus İşgalinde Trabzon Direnişi

1914-1918 yillari arasinda yasayan I.Emperyalist Paylasim Savasi basinda Itilaf Devletleri kendi aralarinda Osmanli cografyasini paylasmislardi. Bu paylasimda Dogu Karadeniz bölgesinin Harsit çayina kadar olan bölümü de Rus Çarligi’na birakilmisti. Osmanli Devleti’nin savasa girmesiyle açilan Kafkas Cephesi’nin, Sarikamis faciasindan sonra düsmesi üzerine Rus ordulari Dogu Anadolu bölgesinin isgaline girismis, kisa sürede Erzurum’a ulasmisti. Erzincan-Bayburt istikametinden ilerlemekte olan Rus donanmasinin ates gücünü de yanina alarak Hopa’dan Trabzon’a dogru baska bir Rus ordusu harekete geçmisti. Ruslarin sahil boyunca yaptiklari harekâti engelleyerek kara ordusuyla bulusmasina karsi koymak isteyen çogunlugunu gönüllülerin olusturdugu Türk birlikleri, özellikle Of yöresinde Baltaci Deresi istikametinde kahramanca direndiler. Bütün çabalara ve fedakârliklara ragmen Türk direnisi kirildi ve 18 Nisan 1916’da Trabzon’a giren Rus ordusu, gizli paylasimda kendilerine birakilan Harsit çayina kadar olan bölgeyi isgal etti.Bu tarihten itibaren Rus isgal bölgesinde yasayan Türkler çareyi, can ve mal güvenlikleri açisindan güvenlikli olan bati illerine dogru göçe çikmakta buldular. Bir milyonu askin insanin malini, mülkünü, dogduklari topraklari terk ederek sonu bilinmeyen bir yolculuga çiktiklari bu serüvenin adina “muhacirlik”, yasadiklari dramin agitina ise “muhacirlik destani” denildi. Ancak, bu acilara taniklik edenler Türk olduklari için, haykirislari bir türlü duyulmadi. Zaten hiç kimse de kulak vermedi. Çünkü bunlar, Sark Meselesinin halledilmesinin kurbanlari olarak seçilmisti.