Osmanlı’nın Üç Kıtasından Hatıralar

Mihail Macarov (1854-1944); Bulgar siyaset, kültür, diplomasi ve basın tarihinin müstesna kişilikleri arasında yer almaktadır. Doksan yıllık ömrü hem bölge hem de dünya tarihi açısından fevkalade çalkantılı geçen 19. yüzyılın ikinci ve 20. yüzyılın birinci yarısını kapsamaktadır. İki yüzyıla yakından tanıklık eden Bulgar aydın, Osmanlı topraklarında dünyaya gelmiş, hayatının ikinci çeyreği İmparatorluğun siyasi ve idari kurumları olan Şarki Rumeli Vilayeti ve Bulgaristan Emareti’nde, geri kalan 40 yılı da Bulgaristan Çarlığı’nda geçmiştir. Çocukluk yıllarını geçirdiği kuş uçmaz kervan geçmez Avratalan’dan sonra ömür çizgisi İstanbul, İskenderiye, Kahire, Kudüs, Selanik gibi merkezlere doğru uzamış, payitahtın ticari hanlarında abacı çıraklığı yapmanın yanı sıra Robert Kolej gibi dokunulmazlığa sahip bir okulda eğitim görmüştür. Genç yaşta Şarki Rumeli Vilayeti’nin idaresinde önemli görevler üstlenmiş, gazeteciliği sayesinde ülkesinin ve dünyanın gündeminden hiçbir zaman kopmamıştır. Ömrünün her evresinde Rus yanlısı kalmayı yeğlemiş, tanıklık ettiği olayları hep bu bakış açısıyla değerlendirmiştir. Ülkesinde sürgüne ve hapse mahkûm edilmiş, toplumsal gerginliğin hayatî tehlike boyutuna ulaştığı anlarda kurtuluşu İstanbul’a sığınmakta bulmuştur. Çevirisi sunulan hatırat, 19. yüzyılda Osmanlı bünyesindeki Balkan Yarımadası, Kuzey Afrika ve Yakın Doğu coğrafyasında, ayrıca birer Osmanlı kurumu olan Şarkî Rumeli Vilayeti ve Bulgaristan Emareti’nde gelişen birçok siyasi ve toplumsal sürecin daha iyi anlaşılmasına ve çözümlenmesine yardımcı olmaktadır.