Osmanlı Toplumunda Tasavvuf - 18. Yüzyıl

18. yüzyılda Anadolu'da faaliyeti tespit edilebilen şeyhlerin sayısı yaklaşık olarak 807 dir. Bu şeyhlerin mensup
olduklan ana tarikatlar ise Halvetilik. Nakşibendilik, Mevlevilik, Kâdirilik, Celvetilik, Bektaşilik, Bayramilik, Sâdilik,
Rifailik ve Bedeviliktir. Bu asırda Nûreddin Cerrâhî, Hasan Sezai, Mehmed Cemâleddin Efendi, Abdullah Salahaddin-i
Uşşâki ve Ahmed Raûfi gibi kol kurucusu şeyhler yetişmiştir.
Elinizdeki çalışma bir yandan 18. yüzyıldaki sosyal ve siyasi hayatın önemli bir unsuru olan tarikatlara yakından
bakmayı hedeflerken bir yandan da başta Istanbul, Bursa ve Edirne olmak üzere bütün bir Anadolu'nun çeşitli
cephelerden çekilmiş resmini sunmaktadır.
Bu yetkin eser sayesinde Osmanlı Devleti'nde tekkelerin birer cazibe merkezi olmaya devam ettiği, özellikle kendisine
kol nisbet edilen şeyhlerin tarikatlarını yeniden canlandırdıkları ve toplumu müspet olarak yönlendirdikleri daha iyi
görülecektir.