Modern Epik Goethe’den Garcia Marquez’e Dünya Sistemi

Faust nedir? Goethe’nin kendisinin söyledigi gibi, bir ’trajedi’ mi? Büyük bir felsefi hikâye mi? Bir lirik içgörüler derlemesi mi? Hangisi oldugunu kim söyleyebilir? Peki, ya Moby Dick? Bir ansiklopedi mi, roman mi, yoksa romans mi? Bu estetik basyapitlarin nasil siniflandirarak ele alinacagi uzun süreden beri kafa karistiran bir mesele olmustur. Franco Moretti, Faust, Moby Dick, Nibelunglarin Yüzügü, Ulysses, Kantolar, Çorak Ülke, Niteliksiz Adam ve Yüzyillik Yalnizlik gibi çigir açan eserleri irdeleyerek ortaya koydugu bu son derece özgün ve disiplinlerarasi çalismasinda, bir modern epik kurar; onun yaptigi, Bati edebi kültürünün ’kutsal metinler’i üzerinden kurulmus bir nevi üst-türdür. Analizine Goethe’nin Faust’uyla, ’epik’in ve romanin farkli tarihsel rolleriyle baslayan Moretti, tartismasini Wagner’in Nibelunglarin Yüzügü’ne yogunlastirarak modernist teknigin sosyolojisini çikarir; daha sonra da, bilhassa Marquez’in Yüzyillik Yalnizlik’i çerçevesinde, çesitli modernist yöntemler ile ’anlati’nin geri dönüsü arasinda bir uzlasma yolu olarak, ’büyülü gerçekçilik’e dair etkileyici bir yorum sergiler. (Tanitim Yazisi’ndan)