Mevlana'da Aşk Felsefesi

Mevlâna’ya göre bütün güzel sanatlar, estetik, psikoloji, hayat, ibadet vs. hepsi ask adli sihirli sözcükte odaklanmaktadir. Ona göre ask Tanri’nin bir sifatidir ve bütün varliklarda tecelli eder. Insan, Tanri’ya vuslati gerçeklestirince kâinata o gözle bakar, her türlü güzelligi görür ve kendi özündeki güzellige dogru yol alir. Insan, mikro kozmik bir varlik oldugundan evrende tecelli eden bütün degerlerin hepsini kendinde toplar. Ask sadece tasavvuf ehlinin yasayacagi bir hal degil, her insanin tecrübe edebilecegi bir gerçektir. Insan, insan olma suuruna ancak sevgi ve askla ulasabilmektedir. Bu konuda Divân-i Kebir’inde o: “aski olmayan kisinin insanligini inkâr ederim” demektedir.Mevlâna aski, beserî ve ilahî olmak üzere iki grupta mülahaza eder. Ona göre ask bir süreçtir. Insan, ilahî aska girmeden önce, beserî askla iyice yogrulmalidir. Beserî aski sehvet zannedenler aski asla anlamamislardir. Ona göre aski her türlü sikintilarin, üzüntülerin, endiselerin, streslerin, korkularin, bunalimlarin ve dertlerin devasidir. Yani: “bütün hastaliklarimizin hekimidir” (Mesnevî, I, 24).