Mahya Müslüman İstanbul’a Mahsus Bir Gelenek

Istanbul’da  yasayan,  Istanbul’u  gören  veya  yazili  kaynaklardan  okuyan,  basindan  takip  eden, görsel  medyadan  seyreden  Türkler  için  mahya  sanki  Ramazanin  geldigi,  orucun  tutuldugu  her yerde var olan bir güzellik gibi durur. Hâlbuki bu yaygin intiba tam dogru degil. Ramazanlarda, mübarek  gecelerde  camileri  ve  etrafi  aydinlatmak,  “nurlandirmak”  Islâm  dünyasinda  erken tesekkül  etmis  teamüllerden  biri  olmakla  beraber  mahya  Istanbul’a  mahsus  bir  kesif  ve  sehri diger büyük Islâm sehirlerinden farklilastiran, yukariya çikaran bir imtiyazdir. Payitahtin tabiat sartlari; Bogaz’i, Haliç’i, denizi, tepeleri, nihayet minareleri göklere yükselen abidevî camileri bu imtiyazi ve hususiyeti elde etmesini kolaylastirmis, hatta belki mecbur kilmistir.Bu kadar görkemli, estetik ve etkileyici bir kesif elbette tek boyutlu kalamazdi, kalmadi. Mahyalarin özellikle yakin tarihine bakildigi zaman siyasî  ve kültürel birçok unsurun dinî ve mimarî hususiyetlerinin yanina kolaylikla ilisiverdigi görülecektir. Bu kitap “mahyalar dünyasi”ni, itina ile  derlenmis  bol  ve  genis  bir  görsel  malzeme  esliginde  tarihi,  siçrama  ve  degisme  noktalari, teknik  ve  estetik  özellikleri,  toplumsal  ve  kültürel  karsiliklari;  sehire,  mahalleye,  dinî  hayata, insanlara kazandirdiklari açisindan ele alan bir kültür tarihi çalismasidir.