Kibarlık Budalası

1669 yilinda Fransa Krali XIV. Louis, sarayda yapilacak kutlamalar için eglenceli bir oyun ister. Müzikleri, Italyan asilli ünlü Fransiz bestecisi Jean-Baptiste Lully; oyunu ise Moliere yazacaktir. Ancak siparis edilen oyunun özel bir amaci vardir. 1669’da Padisah IV. Mehmet, Fransa’ya elçi gönderir. 5 Aralik günü elçi Hossohbet Nüktedan Süleyman Aga serefine muhtesem bir kabul töreni hazirlanir. Oysa Süleyman Aga, Fransiz sarayinin ihtisamlarina dudak büküp geçer. Iste bu ilgisizligin intikamini almak için ya maliye müfettisi ve devlet bakani Colbert’in ya da bizzat XIV. Louis’nin Moliere’e gülünç bir Türk balesi siparis ettigi sanilir. Uzun bir süre dogu ülkelerinde yasamis ve söz konusu kabul töreninde Osmanli elçisine tercümanlik etmis sövalye Laurent d’Avieux, yardimci olmak üzere Molière ve Lully’ye katilir. Laurent d’Arvieux oyundaki hayali Türkçe ile müftünün konustugu Frank dilinin yaratilmasina, Türk merasimindeki danslarin ve Türk kiyafetlerinin yapilmasina yardimci olur. Söz konusu gülünç bale, Molière’in elinde gittikçe zekâ dolu bir “töre komedisi“ne dönüsür. Bu yüzden ilk üç perde tipik Molière taslamasiyken son iki perde kralin özel istegi ile tuluata dönmüstür.(Tanitim Bülteninden)