İngiliz Generali Townshend ve Türkler

Elinizdeki kitap, 1914 yilinda, Birinci Dünya Savasi’yla baslayan, 1924 yilinda General Townshend’in ölümüyle biten olaylar dizisini inceleyen bir çalismadir. Ingiliz Generali Townshend, Birinci Dünya Savasi’nda Mezopotamya Cephesi’ne atanarak Türklerle karsi karsiya gelmistir. Irak Ingiliz Harekat Kuvveti ya da bilinen ismiyle 6. Tümen, General Townshend kumandasinda bir dizi savaslar sonunda Kut-ül Amare’de Halil Pasa komutasindaki Türk ordusuna 29 Nisan 1916’da teslim olmustur. Kut-ül Amare kusatmasi, General Townshend’in hayatinda önemli bir safha olup, ayni zamanda askerlik kariyerinin de bittigi bir nokta olmustur. Irak Türk Ordusu Komutani Halil Pasa, General Townshend’a centilmence davranmis; General Townshend yaklasik iki buçuk sene süren esaret hayatini, Istanbul yakinindaki Heybeliada ve Büyükada’da geçirmistir. Esir olan askerleri ise çesitli esir kamplarina gönderilmislerdir. Kendisi Birinci Dünya Savasi’nin sonuyla birlikte Itilaf Devletleri adina Ingiltere ile Osmanli Devleti arasinda imzalanan Mondros Ateskes Antlasmasi’nin gerçeklesmesinde Türklere karsi duydugu iyi duygularin olumlu bir ifadesi olarak aracilik etmistir. General Townshend savastan sonra esareti bitip, 1918’de Ingiltere’ye dönmüs, 1920 yilinda askerlikten ayrilmistir. 1920 ile 1922 arasi dönemde General Townshend, milletvekili olarak Ingiltere Parlamentosu Avam Kamarasi’nda çalismistir. Bu dönemde, 24 Temmuz 1922 yilinda milletvekili olarak Anadolu’ya gelip Mustafa Kemal Pasa ile görüsmüstür. Türkiye’ye olan bu son ziyaretinde, Türkler tarafindan iyi karsilanmistir. General Townshend, Birinci Dünya Savasi’nda ve esareti sirasinda, Türkleri daha yakindan tanimis, Türklere duydugu saygi ve sevgi artmis, bu zaman zarfinda ve Avrupalilar nezdinde hayatinin sonuna kadar Türklerin menfaatlerini savunan az sayida Türk dostlarindan biri olmustur.