Harfler Kitabı Kitabu'l-Hurüf

Büyük Türk-Islam filozofu Fârâbî’nin Harfler Kitabi (Kitâbu’l-Hurûf) adindaki bu eseri, adini içindeki makalelerin harflerle isimlendirildigi Aristoteles’in Metafizik’inden almistir. Filozofun eserleri ve düsünceleri göz önüne alindiginda anlasilmasi ve konumlandirilmasindaki zorluk ve problematik ile ön plana çikan eser, metni nesretmis olan Muhsin Mehdî tarafindan ‘Fârâbî metafizigi’ olarak sunulmustur. Ancak kitabin Aristoteles metafizigindeki içerik ve sistematik yapiyi ayniyla devam ettirdigini söylemek zordur.
Elinizdeki Harfler Kitabi’nda filozof, basta mantik ve metafizige dair konular olmak üzere kendine özgü yaklasimiyla yer yer, dil-mantik iliskisi, toplum ve felsefe iliskisi gibi birçok konuyu ele almaktadir. Eser mantiksal/ontolojik kategorilerin incelenmesiyle baslamakta sonrasinda bu kategorilerin çesitli dillerde nasil dillendirildigi anlatilarak bu kategorilerin tüm yerel dillerin ötesinde evrensel oldugu vurgulanmaktadir. Bunun yaninda eserde, adi geçen bu kategoriler tek tek ve derinlemesine incelenmekte, ‘cevher’, ‘araz’, ‘sey’ ve ‘varlik’ gibi metafizik ve mantiga dair kavramlar anlatilmaktadir. Daha da önemlisi filozof eserde, Metafizikten Mantiga, Mantiktan toplumbilim ve siyasete kadar birçok görüsü kendine özgü yaklasimiyla ele almaktadir.