Hak Yolcusu ve İlahi İsimler

Gazzâlî öncesi tasavvuf Ehl-i sünnet kelaminin tesirindeydi. Bunun neticesinde Ilâhî isimler sadece insanin ahlâkiyla sinirli olarak ele alindi. Ibnü’l-Arabî’yle birlikte Ilâhî isimlerin varlikta özne oldugu yeni ve kapsamli bir anlayis gelisti. Bu anlayisa göre Ilâhî isimler âlemin varlik sebebi oldugu gibi insan da Ilâhî isimlerin karsisinda mutlak anlamda edilgendir. Insan, ahlâki kemâle ulasma sürecinde Ilâhî isimlerin varliktaki sonsuz tecellîlerini tanir. Mesela kabz(gönülde daralma, darlik) ve bast(gönülde genisleme, saadet) sadece sâlikin yasadigi iki hâl olmaktan çikarak tüm varligi anlamanin anahtari hâline gelir. Bütün varlik Allah karsisinda kabz ve bast hâlini yasar. Insan seyr ü sülûk esnasinda herkesin yasadigi fakat fark etmedigi bu durumu idrak eder. Elinizdeki kitap, Ibnü’l-Arabî’nin Ilâhî isimler üzerindeki izahlarini içermektedir, Fütûhât-i Mekkiyye’nin 8 ve 9. cildinde bulunan 118-124. kisimlar ve 189-199. bölümleri içermektedir. Fütühat’in pek çok yerinde Ibnü’l-Arabî Ilâhî isimler meselesine döner ve onlari geleneksel anlayistan farkli bir bakis açisiyla izah eder. En özel anlamiyla Fütûhât-i Mekkiyye’yi bir Esmâ-i hüsnâ serhi kabul edebiliriz.