Evrenin Zarafeti

Bir sey kesfetmenin insanin yeni bir sey görmesi degil de bakisini biçimlendirmesi demek oldugu söylenir. Evreni sicim kurami tarafindan biçimlendirilmis bir bakisla gören okurlar yeni manzaranin nefes kesici oldugunu görecek. Dünyanin her yerinde matematikçiler ve fizikçiler simdiye kadar olusturulmus en iddiali fizik kurami olan sicim kurami üzerinde çalisiyor. Sicim kurami Einstein’in otuz yil boyunca üzerinde çalistigi birlesik alan kuramina giden yolda önemli bir adim. Bilim nihayet “büyük olana iliskin yasalar” (genel görelilik) ile “küçük olana iliskin yasalar” (kuantum mekanigi) arasindaki neredeyse yüz yillik uçurumu kapadi. Sicim kurami modern fizigin en önemli konularindan bu ikisini, evrendeki bütün harikulade olaylarin tek bir birimin (maddenin özünü olusturan çok ama çok küçük enerji iplikçiklerinin) titresimlerinden dogdugunu açiklayarak, büyük bir maharetle uyumlu bir bütün haline getirmistir. Ayrica doganin tüm kuvvetlerini birlestirme olanagini da içinde barindirdigi için kimi fizikçiler süpersicim kuramini “Her Seyin Kurami” olarak nitelemektedir. Önde gelen sicim kuramcilarindan Brian Greene, çok açik ve anlasilir bir dille yazdigi bu kitapta okuyucuya nihai kuram arayisinin ardindaki bilimsel hikâyeyi ve bilim insanlarinin çabalarini anlatiyor. Sicim kurami, yazarin da gayet canli bir biçimde anlattigi gibi evrenin öyle degisik bir görüntüsünü ortaya çikariyor ki, fizik dünyasi hâlâ bu sokun dalgalarinin etkisi altinda. Heyecan verici ve çigir açici fikirlerin, örnegin uzayin dokusunda gizli yeni boyutlar, temel parçaciklara dönüsen kara delikler, uzay-zamanda yariklar ve delikler, birbirlerinin yerine geçebilen çok büyük ve çok küçük evrenler ve bunlar gibi birçok baska fikrin, günümüzde fizikçilerin üstesinden gelmeye çalistigi bazi sorunlarin çözümünde çok önemli bir yeri var. Evrenin Zarafeti bu konuda yapilan kesifleri ve hâlâ çözülememis gizemleri, durup dinlenmeden uzayin, zamanin ve maddenin nihai dogasini arastiran bilim insanlarinin yasadigi coskulari ve hayal kirikliklarini yetkinlik ve incelikle bize aktariyor. Brian Greene akillica kullandigi benzetmelerle, fizikte bugüne kadar ele alinmis kavramlardan en karmasik olanlarini gerçekten de eglendirici bir anlatimla okuyucu için kavranabilir hale getiriyor ve bizi evrenin nasil bir isleyisi oldugunu anlamaya daha önce hiç olmadigi kadar yaklastiriyor.