Edebiyatlaşan Dünya Dünyayı Yeniden Anlama ve Kurma Girişimi

Uygar dünya görüsü sistemler; kuantum fizigine, görecelik kuramina dayanarak geleneksel rasyonel bakislarin çerçevesinden çikiyor, zaruret ve tesadüf, neden ve sonuç, pay ve bütün vb. yeni kategorileri dikkate aliyor. Çagdas bilim, pozitivist bilimin dayanagi olan deneyin anlaminda degisiklige yol açiyor. Deney yapma stratejisi ilkeli sekilde degisiyor, yeniden ayni durumu yaratmak mümkün olmuyor. Kuantum fiziginin önemli temsilcilerinden N. Bohr ve W. Heisenberg belirtmislerdir ki fizik sahasinda deney aninda, nesne gözlemlendiginde nesnenin kendisi harekete geçirilir ve ayni anda mikrosistemi degistirmeden gözlem yapmak mümkün degildir. Demek ki üzerinde deney yapilan nesne, deneyden önceki nesnenin aynisi degildir. Bu, elde edilen pratik basarilardan bagimsiz olarak sunu gösterir ki rasyonel bilim dünyanin algisiyla sinirlidir.