Bilgi Büyücüsü Biruni

Türkistan’in Ceyhunötesi’nde baslayip Afganistan’daki Gazne’de sona eren çarpici bir hayat hikâyesi..Ilimlere karsi inanilmaz bir merak besliyen Ebû Reyhân el-Bîrûnî, muhtesem dehasiyla XI. Yüzyilin ilk yarisina damgasini vurmustur. Bu dönem, onunla bir süreligine ayni mekâni paylasan ünlü bilgin Ibn-i Sînâ basta olmak üzere, bir çok bilim adaminin tarihi onurlandirdigi bir dönemdir. Bîrûnî 150 civarinda eser vermistir ki, ele aldigi jeoloji, matematik, cografya, astronomi, farmakoloji, tarih gibi bilim dallarinin çesitliligi hayret vericidir. Pozitif bilimler yaninda bugün batili bilim adamlarini referans göstererek andigimiz etnoloji, antropoloji, tarih felsefesi gibi beserî bilim alanlari ile objektif tarihçilik kaygisi, iktisadî tarih anlayisi gibi meseleleri ilk ortaya koyan da Bîrûnî olmalidir.Bîrûnî, baris ve adâlet yanlisidir; aksi durumlarda karsisindaki kim olursa olsun mücadele etmeye çalismistir. Ona göre toplumsal barisi bozabilecek hastaliklardan biri, insanlarin kendi kavim ve dinlerini üstün görerek bu konularda bagnazlik sergilemeleridir. Bu baglamda, Sanskritçe’den Arapça’ya tercüme ettigi Patanjali’ye yazdigi giriste su askin degerlendirmeyi yapmaktadir: Insanlarin fikir ve yaklasimlari türlü türlüdür; ve dünyanin gelismesi bu yaklasimlarin çesitliligi ile gerçeklesir.