Anabasis - On Binlerin Dönüşü

MÖ 400 yillarinda, Hellen Tarihçi Ksenephon (Xenophon) tarafindan kaleme alinan düzyazi eserdir. “On Binlerin Dönüsü” adiyla da bilinen eser, Ksenophon’un da içinde bulundugu on bin civarinda Yunan askerinin ülkelerine dönüs hikayesini anlatir. “Yürümek, ilerlemek, tirmanmak” gibi anlamlara gelen ve kitaba da adini veren Anabasis, bu on bin civarindaki askerin Cyrus’un önderliginde savasa giderken yasadiklariyla baslar ve yapilan savas sonrasinda ortada kalan ve Persler tarafindan adeta ölüme gönderilen bu askerlerin kader aglarinin nasil örüldügüyle devam eder. Anadolu’dan Mezopotmaya’ya, oradan da kuzeye Karadeniz taraflarina, dogudan batiya, simdiki Istanbul’a kadar tüm topraklari kat eden bu ordunun amaci vatanlarina dönebilmektir. Kardesi II. Artakserkes’i devirerek Pers tahtina oturmayi planlayan Cyrus’un bu parali askerleri, maglubiyetten sonra binbir güçlükle yollarina devam edebileceklerdir. Zorlu daglari astiklari ve hep bir tirmanis içerisinde olduklarindan, Ksenophon, eserine Anabasis adini uygun görmüs, bir bakima yapilan yolculugun zorlugu anlatilmak istenmistir. Antik Çag’in en önemli eserlerinden biri olan Anabasis, o dönemin Anadolu kültürü ve medeniyeti hakkinda da önemli bilgiler vermektedir. Askerlerin izledigi yollar üzerinden, bölgelerin tarihleri ve cografyalari hakkinda da önemli detaylar sunulmaktadir. Genel olarak politika, savas ve savas sanati üzerine de çikarimlarin rahatlikla yapilabilecegi bu çalisma, Ingilizceden özgün çevirisiyle sunulmustur. Yazar Ksenophon, bir ara ordunun basina geçtigi kisimlarda, olaylari anlatirken hem askerî dehasini, hem kendi kisisel özelliklerini, hem de dönem insaninin psikolojik, sosyolojik ve ahlaki yapisini çok güzel sekilde anlatmaktadir.