Alman Belgelerinde Alman-Türk Silah Arkadaşlığı ve Ermeniler

Serdar Dinçer, Alman Belgelerinde Alman-Türk Silah Arkadasligi ve Ermeniler’de bugüne kadar az bilinen ya da hiç bilinmeyen tarihi gerçeklere isik tutuyor. Alman militarizminin Osmanli’yi Birinci Dünya Savasi’na nasil sürükledigini, Ermeni tehciri ve soykirimindaki büyük rolünü, emperyal planlarini; Osmanli’nin bunlara yaklasimini ve çapsiz politikalarini Alman belgeleri üzerinden çarpici sekilde ortaya koyuyor. Dinçer, Alman Disisleri Bakanligi Politik Arsivi’nde (PAdAA) yaptigi kapsamli çalismada tehcirin, Türk-Alman ayrimi olmayan tek bir örgüt gibi hareket eden bir grup tarafindan 1915’ten yillar önce adim adim nasil hazirlandigini gözler önüne seriyor. Bunu yaparken, benzer çalismalarda pek ele alinmayan dönemin Almanyasi’ndaki tarihî gelismeleri ve ülkedeki politik durumu da aktararak genis bir perspektif sunuyor. Örnegin bir yanda Ermenilere karsi yürütülen katliamlar ve yagmalar, birçok farkli savas alaninda “silah arkadasligi” sürerken öte yandan Kaiser Wilhelm’in, Enver Pasa’ya at veya Sultan Resat’a asa hediye etme derdinde olmasi dönemin diplomatlarin ne denli farkli olaylarla ugrastiklarini, bütünün ne denli karmasiklastigini, bazen de grotesk bir boyut aldigini gösteriyor.Ermeni tehciri konusundaki tartismalarda dikkat edilmesi gereken kimi konu ve belgelere bir isaret amacini tasiyan Alman Belgelerinde Alman-Türk Silah Arkadasligi ve Ermeniler, Almanya ve Istanbul’da organize edilen, Babiali’den yürütülen bir insanlik draminin arkasina biraz daha yakindan bakmak için çok önemli bir kaynak.