Ahlakın Soykütüğü Bir Polemik

Nietzsche’nin, eski arkadasi Paul Rée’nin ahlakin kökeniyle ilgili kitabina (The Origin of the Moral Sensations) yanit olarak kaleme aldigi üç denemeden olusan bu kitap, yazarin en uzun soluklu ve iç tutarliliga sahip çalismalarindan biridir. Kitabi olusturan denemelerin üçü de Iyinin ve Kötünün Ötesinde’de dile getirilen Hiristiyan ahlaki elestirisini daha ileriye tasimaktadir.“Iyi,” “kötü” ve “fena” gibi sözcüklerin dilbilimsel analiziyle baslayan birinci denemede Nietzsche, “efendi” ahlaki ve “köle” ahlaki dedigi iki kavram arasinda karsitlik kurarak, gücün ve eylemin nasil da siklikla yerini edilginlige ve nihilizme biraktigini gösteriyor. Suç ve cezanin kökenini irdeleyen ikinci deneme, adalet kavraminin nasil dogdugunu ve bu kavramin içsellestirilmesinin “ruh” denilen seyin gelisimine nasil yol açtigini ortaya koyuyor. Üçüncü denemede Nietzsche, çileci ideallerin anlamini çözümlüyor.Nietzsche’nin niyeti çileci idealleri, “köle” ahlakini ya da içsellestirilmis degerleri bir çirpida yadsimak degildir; onun temel kaygisi kültürün ve ahlakin ebedi gerçeklikler olmaktan çok, insan yapisi kavramlar olduklarini göstermektir. Ulastigi yargilara katilabilir ya da katilmayabilirsiniz; ama Nietzsche öylesine açik seçik ve parlak bir dille yaziyor ki, Ahlakin Soykütügü’nü okurken kendinizi canlanmis ve coskulu hissedeceksiniz.