İbn Arabi Metafiziğinde İnsan

Bu kitapta varlik felsefecisi diyebilecegimiz ârif-i billah Seyhü’l-Ekber Muhyiddin Ibn Arabî’nin insan görüsü ontolojik olarak ele alinmis, onun bütün düsünce dünyasina dair genel bir bakis gelistirilmeye çalisilmistir. Insan konusu felsefe tarihinde genelde doga felsefesi içerisinde ele alinir. Insan, konusan bir hayvandir. Dolayisiyla doganin en üstün varligi, nefs sahibi olan insandir. Ibn Arabî, insana daha çok metafizik penceresinden bakar. Metafizik açidan insan, Allah’in yeryüzündeki halifesidir. Varlik felsefesi açisindan insan, varligin küllî tecellisidir. Insan elbette ki, mümkün bir varliktir. Insan varlik mahiyet ayriminda bütün mahiyeti ifade eder. Insanin Tanri olmadigi gün gibi açiktir. Ama Zorunlu Varlik’tan dolayi bir zaruretle varlik bulan insan, Ibn Arabî metafiziginde feyz-i akdes tecellisinin diger adidir. Feyz-i Akdes, Mutlak varligin kendisini kendisine açmasi sonucu Ilk Akil’in belirmesini ifade eder. Hz. Muhammed (saa) metafizik açidan insan ve evrenin yeter sebebi, ilkesi, bütünü ve merkezidir.  Insan büyük kâinat iken, kâinat ise küçük insandir. Bir baska cihetten ise tersidir.  Insan, varlik mertebelerinin bütününü cem eder ve bu nedenle Allah’in yeryüzündeki vekilidir.Elbette ki, bu insan siradan, bayagi, bireysel ve hayvanî insan degildir. Bu insan kâmil insandir. ‘Zamanin Imami’dir. Bu insan, Mehdi (as)’dir. Ibn Arabî’ye göre; Hz. Peygamber (saa)’den sonra kiyamete kadar Ehl-i Beyt’inden ‘on iki kisi’ bu makami temsil edecektir. Ona göre; Ehl-i Beyt-i sevmeden Hz. Peygamber’i sevdigini iddia etmek yalan bir sözdür.